İzmit çevresindeki anıtsal yapıların en önemli, en etkileyici eserlerinden biridir. Özellikle çevresindeki bitki örtüsünün seyrek oluşu, su kemerinin heybetinin ortaya çıkmasını sağlamış ve muhteşem görüntüsü ortaya çıkmıştır. 17 Ağustos 1999 depreminde güney bölümü yıkılmıştır. Definecilerin yoğun tahribatına açık olan kemerin bulunduğu sahanın çevresi Antik yerleşim yeri olduğunu belirleyen yoğun keramik içerdiğinden, III. derece Arkeolojik sit kapsamına alınmıştır.

Altından dere geçen büyük kemerin açıklığı 7 metre 40 santimetre, genişliği ise 2 metre 50 santimetredir. İri taş bloklardan ayaklar derenin iki yanında 7.40 metre yüksekliğe ulaşınca 1.20 metre genişliğinde kırmızı tuğla ve beyaz harçla bir çerçeve yapılarak kapatılmıştır. Kemerin üzerindeki kitabenin baş tarafı kemer ayağı altında kaldığı için sadece son 7 satırı okunabilmektedir. Sivri kemer Osmanlıların çok kullandığı bir yapı şeklidir. Ancak kemer üzerindeki toprak borularla su taşıma tekniğinin Romalılar döneminde de kullanılmış olması, bu yapının Romalılar döneminde inşa edilip, Osmanlılar tarafından yeniden onarılmış olma olasılığını da akla getirmektedir.

Kemerin hemen kuzeyinde yer alan vadide bulunan suyun pişmiş toprak künkler (Kapalı Su Sistemi) ile İzmit’e (Nikomedia) ulaştırılan bir su sistemine ait kemerdir.

İstanbul II nolu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun  09.03.2000 tarih ve 5532 sayılı kararı ile tescil edilmiştir.

Kaynak: