Karamürsel İlçesi, Cami Atik Mahallesi’nde, 95 ada, 1 parselde bulunmaktadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetindedir ve İstanbul II nolu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 27.04.1993 tarihinde alınan 3073 sayılı karar ile de tescillenmiştir.

Cami, Osmanlı Devleti’nin kuruluşunun manevi mimarı olarak bilinen Şeyh Edebâli soyundan Kara Balibey İbn-i Ahmet tarafından yaptırılan kervansaray, hamam, mektep ve çeşmeden meydana gelen külliyenin parçasıdır. (Hicri 938/Milâdi 1531)

Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde, yer alan bir belgeye göre 25 Mayıs 1718’deki deprem sonrası caminin hasar gördüğü ve onarılıp hizmete açılmasının istendiği görülmektedir. Aynı tamirat isteğine 1793 tarihli arşiv kaydında da rastlanır.

Cami, 1921 yılındaki Yunan işgali sırasında yanarak tahrip olmuş, 1927 yılında ilçe halkının desteğiyle Recep Bayrak, Osmaniye Köyü’nden Süleyman Demirel ve Süleyman Akgül isimli şahısların önderliğinde tamamlanmıştır. 1980’li yıllarda küçük boyutlu bir onarım görmüş, 1999 yılında hasar gören minare, 2000 yılında onarılmış, iç tefrişat 2004 yılında elden geçmiştir. Son olarak 2016 yılında başlanan restorasyon çalışmaları 2019 yılında tamamlanmıştır.

Kaynak:

SEÇKİN, S. ve BOZDAĞ, B.(2016). Karamürsel/Karabali Camii Hakkında Yeni Bulgular. Uluslararası Karamürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempozyumunda sunulan bildiri, Erişim adresi: http://www.kocaelitarihisempozyumu.com/bildiriler2/129.pdf