Gebze ilçesi Eskihisar Mahallesinde yer almaktadır. Çeşmenin ön cephesinde, 1775 tarihli inşa ve 1844 tarihli onarım olmak üzere iki adet kitabe bulunmaktadır. Kitabe iki kaş kemer arasına yerleştirilmiştir. Zeminden 1.24 m yüksekliktedir. 0.20 m x 0.74 m ölçülerinde sülüs hatla yazılmış kitabe mermerdendir. İki bölüm halinde düzenlenen kitabenin ilk üç satırı çeşmenin inşa tarihini, son iki satırı ise tamir tarihini göstermektedir. Kitabenin her bir satırının zemini koyu yeşil, harfleri ise sarı renkte boyanmıştır. Kitabe satır araları birbirinden farklı tutulmuş ve ince silmelerle birbirlerinden ayrılmıştır. Altta bulunan tamir kitabesinde harfler daha sık istiflenerek, üstteki orijinal yazı karakterinden ayrılmaktadır.

1775 yılında Ahmet Ağa tarafından inşa ettirilen yapı M.1844 yılında onarım geçirmiştir.

Moloz taştan inşa edilmiş, tek cepheli, çift kemerli, hazneli bir sokak çeşmesidir. Çeşmenin hazne (depo) kısmı; 3.53×2.03 m ölçülerindedir. Üzeri içeriden düz dam, dışarıdan ise dört yönlü kırma çatı ile örtülüdür. Hazne kısmının dışarıyla irtibatı, güney cephede bulunan 0.60 m genişliğinde bir pencere ile sağlanmaktadır.

Çeşmenin ana cephesi, 4.73 m genişliğinde, 1.88 m yüksekliğindedir. Bu cephe üzerinde, 0.86 m genişliğinde, kaş kemer formlu iki adet çeşme kemeri yer almaktadır. Her iki kemer nişinin aynalık kısımları mermerdir. Çeşme cepheleri 2000 yılındaki onarımlar sırasında orijinalliğini büyük ölçüde yitirmiştir. Restorasyon çalışmaları sonucunda çeşme cephesi, sarı renkli taşlarla kaplanmış, taş aralarındaki derzler ise siyah renkte boyanmıştır. Özgün duvar örgüsü, günümüzde sadece güney cephede kısmen görülebilmektedir.

Kaynak:

[1]https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kocaeli/kulturenvanteri/eskihisar-meydan-cesmesi

[3] YAVUZYILMAZ A. “Gebze Çeşmeleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi,6(25),579.