İç kale surlarından günümüze ulaşmış tek örnek olan Karaburçtur. Burcun duvar tekniğinden yola çıkarak iki ayrı devirde yapıldığı anlaşılmaktadır. Yapının alttaki kısmının hangi döneme ait olduğu tam olarak bilinememektedir, ancak onarım kuşağı olan dış duvarın Bizans döneminde gerçekleştiği düşünülmektedir. Yapının uzun süre işaret feneri olarak kullanıldığı bilinmektedir. Yapı İzmit imar planlarında “Belveder” olarak kullanılmak üzere korunması zorunlu kılınmıştır. Yapı 1951 yılını sonlarında UNESCO aracılığı ile Cenevre’de toplanan “Uluslararası Kalaler ve Surlar Kongresinde” Avni Öztüre tarafından sunulan raporlarla ilgi görmüştür. Korunması kararı alınmıştır.

Nicomedia döneminde ayakta kalan sur duvarların ve burçların bulunduğu iç kaleye ait bir burçtur. Karaburç olarak bilinen bu burç mimari olarak Ortaçağ devri özellikleri taşımaktadır. Burcun Osmanlı devrinde de onarıldığı anlaşılmaktadır.

Nicomedia dış şehir surları içerisindeki iç kaleye ait Bizans döneminde yapılmış Osmanlı döneminde onarım görmüştür. Karaburç ve kale duvarları 17 Ağustos 1999 tarihinde gerçekleşen deprem sonrası, burç üzerinde yapısal çatlaklıkların oluşmasına neden olmuştur. Rölöve ve restorasyonunu hazırlatılan burcun acilen onarılması gerekmektedir. Dikdörtgen taşların tek sıra tuğla ile çevrelenilerek Horasan harç ile örülü burcun kuzeybatı kısmında yalnızca tuğla ve harç ile örülü bir katmanı bulunmaktadır. Muhtemelen Osmanlı devri onarımı esnasında inşaa edilen bu kısım deprem sonrası burç ana gövdesinden ayrılmıştır.

Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun  10.11.1979 tarih ve 11612 sayılı kararı ile tescil edilmiştir.

Kaynak:
[1] https://www.izmit.bel.tr/mekanlar/ic-kale-surlari-karaburc_56.html

[2]https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kocaeli/kulturenvanteri/zmit-kalesi-karburc