İzmit ilçesi Orhan Mahallesi’nde bulunan Çakmalı Çeşmesi, sokak duvarına bitişik olarak inşa edilmiştir. Camialtı Sokak Çeşmesi ve Duvar Çeşmesi olarak da isimlendirilmiştir.

Bugün pasif durumdaki çeşme üzerinde herhangi bir yapım kitabesi bulunmamakla birlikte, çeşmenin aynalığı üzerinde yer alan motiflerden ve Emine Hatun Çeşmesinin süsleme kompozisyonları göz önünde bulundurulduğunda, eserin 17. yüzyıldan sonra inşa edilmiş olması muhtemeldir.

Çeşme iki bölüme ayrılmıştır. Üst bölümde tuğla malzemeden yapılmış yuvarlak kemer içerisine alınmış bir niş vardır, ancak üzerinde herhangi bir bezeme veya kitabe yoktur. Altta ise mermer malzemeden yapılmış aynalık bölümü yer almaktadır. Aynalığın üzerinde; sağ ve sol bölümde aynı motiflerin yer aldığı ancak, sağdaki vazo içerisine yerleştirilmiş ibrikten, diğeri ise dilimli bir vazo içerisinde çıkan karanfil ve zambak motifleri, ortada ise selvi ağacı motifi işlenmiştir. Selvi ağaçlarının ortasında ise rozete yer verilmiştir. Bütün bu kompozisyon, üç ayrı kaş kemer içerisine alınarak sınırlandırılmış, kemer boşluklarına rozet ve gülbezek yerleştirilmiştir.

İstanbul II nolu Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 10.06.1195 tarih ve 3785 sayılı kararı ile tescil edilmiştir.

Kaynak:

[1]Gökler, M.B. (2018). Kocaeli Çeşmelerinde Batı Etkili Süslemeler. Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu-IV Bildirisi, Kocaeli.

[2]https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kocaeli/kulturenvanteri/duvar-cesmesi-cakmakli-cesmesi