Darıca ilçesi Cami Mahallesinde yer almaktadır. Abdülhamit, Tantavizade Halil Kaptan (Darıcalı Münevver Sümer’in dedesi) idaresindeki özel yatı ile Hereke’ye yaptığı bir seyahat sırasında Darıca sahilinden geçerken kasabada minare olmadığını görmüş ve bu durumun sebebini sormuştu. Kendisine harap durumda olan Pertev Paşa Camisi’nden bahsedildi. Bunun üzerine Padişah, Darıca Nahiyesi’nde yeni bir cami inşa edilmesi için emir buyurdu. Caminin inşasından çok önceleri Darıca’da 1760’lı yıllarda Cihangiri Şeyh Osman Efendi Cami ve 1830’lu yıllarda Hacı Mehmed Ağa (Pertev Paşa Camisi) Camileri vardı.
Pertev Paşa Cami, Abdülhamit’in yaptırmayı öngördüğü caminin yakınında zaviyesi olan bir camiydi. Cami klasik Osmanlı cami tarzına göre inşa edilmiş avlusuna bitişik duvarla çevirili olarak düzenlenmiş bir mezarlığı da mevcuttu. Ölünün kutsallığı ve dünyevi hayat sırasında, ölümden ibret alınmasını sağlamaya yönelik bir yöntem olarak mezarlıkların camilere bitişik yapılması Osmanlı’da bir gelenekti. Bu gelenek Pertev Paşa Cami için de geçerliydi. İslam inancında ölüyü kutsallaştırma ve kabri anıtsallık seviyesinde yapma gibi adetler mekruh sayılsa da, ölen kişinin sosyal statüsünü ayırt edici bir emare olarak mezar taşlarına serpuş denilen başlıkların kullanılması özellikle 16. yüzyıldan sonra gelenek haline gelmişti. Pertev Paşa Cami’nin mezarlığı Mübadele Döneminden sonra da kullanılmış ve birinci kuşak Darıca Mübadillerinden azımsanmayacak sayıda mevta buraya gömülmüştü.
Dersaadet’ten gelen devlet görevlileri dışında Gekbuze kazası Darıca Nahiyesi’ndeki devlet görevlileri ve eşrafın da hazır bulunduğu temel atma töreni kurbanlar kesilerek 1907 yılının 1 Eylül’ünde yapıldı. İslam (Cami) Mahallesi’nin dolup taştığı o gün Padişah II. Abdülhamit’in bilfiil altın yardımı yaptığı ve inşaatın gidişatı hakkında yetkililerden bilgi aldığı söylenir. Caminin temelinin 1907 yılında atılmasına rağmen hangi yılda bitirildiği bilinmemektedir. II. Abdülhamit’in 1909 yılında tahtan indirildiği göz önüne alındığında, caminin Sultan Reşat döneminde tamamlanmış olması olasıdır. Bu sebepten dolayı Sultan Reşat’ın veya İttihat ve Terakki iktidarının tepkisine mazhar olmamak yüzünden Hamidiye isminin kullanılmamış olması muhtemeldir. Caminin duvarları 1963 depreminde tamamen yıkılmış ve yeniden inşa edilmiştir. 1974 yılında ise minaresi yeniden inşa edilen cami, kapsamlı bir tamirattan geçirildi.
Halk arasında bu cami Yerli Cami adıyla bilinir. Bu isim, Darıca’ya 1924’te iskan edilmeye başlayan mübadiller tarafından verilmiştir. Ayrıca Hamidiye Cami ve Pertev Paşa Cami olarak da bilinmektedir.
Kaynak:
Mutlu Kerem Kolcuoğlu, Karye-i Darıca’dan Darıca İlçesine (İstanbul: Cinius Yayınları, 2013)111,112.
İlgili
Sorry, no records were found. Please adjust your search criteria and try again.
Sorry, unable to load the Maps API.









